Przeterminowane i niewykorzystane leki należy oddawać do PSZOK lub wybranych aptek – przypominają eksperci. Nieodpowiedzialna utylizacja farmaceutyków prowadzi do zanieczyszczenia środowiska, a także przyczynia się do narastania problemu lekooporności. Wyrzucanie leków do kanalizacji jest zabronione – podkreślają stanowczo.
– Ludzie nie mają świadomości, że jeśli wyrzucają niewykorzystane lekarstwa do śmieci, generują problem ekologiczny. Jeśli leki trafią na wysypisko, prędzej czy później uwolnią się z blistrów i opakowań, przedostaną się do wód gruntowych i zanieczyszczą środowisko – mówił prof. Przemysław Kardas, kierownik Centrum Badań nad Przestrzeganiem Zaleceń Terapeutycznych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.
Jak szacuje, do polskich ekosystemów może trafiać nawet 10 tys. ton leków rocznie.
Leki i odpady medyczne muszą być utylizowane
Jedynym dopuszczalnym sposobem unieszkodliwienia niepotrzebnych leków jest – jak podkreśla GIOŚ – spalanie w bardzo wysokiej temperaturze w specjalistycznych instalacjach. Inspektorat poinformował PAP, że niewykorzystane leki i odpady medyczne, takie jak strzykawki, pióra insulinowe czy strzykawki automatyczne, powinny być zbierane w prowadzonych przez gminę punktach selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (PSZOK). Gminy mogą również prowadzić zbiórkę takich odpadów np. podpisując umowy z wybranymi aptekami.
Wyrzucanie leków do kanalizacji jest zabronione i grozi za to grzywna – przypomina z kolei w komentarzu dla PAP Ministerstwo Klimatu i Środowiska.
Prof. Kardas zwraca uwagę, że oczyszczalnie ścieków nie są przystosowane do usuwania pozostałości leków. Jeśli więc ktoś łamiąc prawo wyrzuca leki do kanalizacji, one trafią do rzek, jezior czy mórz.
Marian Witkowski, wiceprezes Naczelnej Izby Aptekarskiej przypomina w rozmowie z PAP, że leki są różne. Wśród nich są choćby leki o działaniu narkotycznym czy leki onkologiczne, w przypadku których zabójcza jest już bardzo mała dawka. Według Witkowskiego w interesie każdego z nas jest to, by takie substancje nie uwalniały się do środowiska poza kontrolą.
To jeden z powodów lekooporności
Zdaniem prof. Kardasa najgroźniejszym skutkiem niewłaściwego pozbywania się farmaceutyków jest narastająca lekooporność.
Kiedy leki trafiają do środowiska, to w wodach gruntowych i ściekowych pozostają w niskich stężeniach. Jeśli w takich warunkach patogen wejdzie w kontakt np. z antybiotykiem, szybciej dochodzi tam do ewolucji osobników odpornych na działanie leku. – A przez to leki z czasem stają się coraz mniej skuteczne. Są leki, które dziś z powodu narastającej lekooporności, musimy stosować w dwukrotnie większych dawkach niż jeszcze 30 lat temu – mówił Kardas.
Ani Ministerstwo Zdrowia, ani Ministerstwo Klimatu i Środowiska, ani GIOŚ nie prowadzą statystyk, ile leków prawidłowo poddawanych jest w Polsce utylizacji.
O problemie utylizacji leków rozmawiali w Brukseli
Prof. Kardas zwraca uwagę, że w Polsce system utylizacji leków nie jest dla obywateli przejrzysty. Problem dotyczy również kilku innych krajów europejskich. Dlatego z jego inicjatywy pod koniec czerwca europejscy naukowcy podpisali w Brukseli deklarację z apelem do Komisji Europejskiej i państw członkowskich UE o działania na rzecz odpowiedzialnej utylizacji leków.
W deklaracji wskazano trzy główne potrzeby: edukację pacjentów o tym, co powinni robić ze zużytymi odpadami, wprowadzenie obowiązku umieszczania na opakowaniach leków graficznych informacji o tym, jak należy pozbyć się niewykorzystanego leku oraz stworzenie narodowych systemów informowania o miejscach zbiórki.
Tu możesz oddać niepotrzebne leki
Wykaz aptek, w których prowadzona jest zbiórka przeterminowanych leków na terenie miasta Rzeszowa:
- Apteka „Pod Gwiazdą I”- ul. Obrońców Poczty Gdańskiej 14
- Apteka „Pod Gwiazdą I ” – ul. Podwisłocze 30
- Apteka „Gemma” – ul. Zbyszewskiego air jordan 11 cherry holiday 2022 15
- Apteka , ul. Witosa 21 Hipermarket bi1
- Apteka „ HA-GA” ul. Rejtana 69 Hipermarket LECLERC
- Apteka „ Milenium” ul. Ofiar Katynia 200 Release Date - nike gold air chukka moc high school - SBD - nike gold air yeezy glow in the dark sneakers boys Rattan Obsidian CZ4149 6
- Apteka „ Pod Gwiazdą” ul. Warzywna 18
- Apteka „ Na Zalesiu” ul. Łukasiewicza 88
- Apteka „Arnika” – ul. Krakowska 20
- Apteka „ Difarm” – ul. Łukasiewicza 31
- Apteka – ul. Kujawska 1
- Apteka – ul. Warszawska 5/7
- Apteka „Elixir” – ul. Powstańców Wielkopolskich 2
- Apteka „Pastylka” – ul. Strażacka 27F/2
- Apteka „Różana” – ul. Leska 2
- Apteka „Niezapominajka dla całej rodziny” – ul. Mickiewicza 12
- Apteka „Różana” – ul. Fredry 20/1
- Apteka „Słoneczna”- ul. Jabłońskiego 2/4
- Apteka „Pod Aniołem” – ul. Graniczna 21 A
- Apteka – ul. Budziwojska 327.
Adresy punktów odbioru przeterminowanych leków na Podkarpaciu można znaleźć na stronie https://www.poia.pl/strefa-pacjenta/leki-przeterminowane
