Dzisiaj nikogo nie dziwi fakt, że to tata zostaje z dzieckiem w domu, a mama pracuje. Od kilku lat urlopy związane z narodzeniem się dziecka są wśród ojców coraz bardziej popularne. W ostatnim kwartale ubiegłego roku, ZUS na Podkarpaciu wypłacił dla 13,5 tys. osób zasiłki macierzyńskie. W tym było 3,2 tys. mężczyzn, którzy zdecydowali się zostać w domu z dzieckiem.
– Jeżeli tato podlega ubezpieczeniu chorobowemu to za czas opieki nad niemowlakiem może otrzymać zasiłek macierzyński korzystając z urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego lub ojcowskiego. Zasiłek macierzyński zazwyczaj kojarzy się ze świadczeniem wypłacanym kobietom, ale korzystają z niego też panowie – informuje Wojciech Dyląg, regionalny rzecznik prasowy ZUS w woj. podkarpackim.
Pierwsze 14 tygodni tylko dla mamy
Ubezpieczeni rodzice z tytułu narodzin dziecka mogą skorzystać z 61 tygodniowego płatnego urlopu na dziecko, czyli urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Pierwsze 14 tygodni urlopu macierzyńskiego jest zarezerwowane tylko dla matki. Jedynie w wyjątkowych sytuacjach może on trwać 8 tygodni, a ojciec może w tym czasie przejąć opiekę nad noworodkiem. Jeśli po 14 tygodniach urlopu macierzyńskiego mama dziecka będzie chciała wrócić do pracy, to opiekę nad nim może przejąć ubezpieczony tata.
Rodzicielski nie bije rekordów wśród ojców
Po urlopie macierzyńskim oboje rodzice mają prawo do urlopu rodzicielskiego (łącznie), w wymiarze do 41 tygodni, a w przypadku porodu mnogiego do 43 tygodni. Pracownicy – rodzice dziecka posiadającego zaświadczenie, o którym mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”, mają prawo do urlopu rodzicielskiego w celu sprawowania opieki nad tym dzieckiem w wymiarze do 65 tygodni – w przypadku, urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie lub 67 tygodni – w przypadku porodu mnogiego. Ze wskazanego wymiaru urlopu rodzicielskiego każdemu z rodziców dziecka przysługuje wyłączne prawo do 9 tygodni.
Urlop rodzicielski może być wykorzystany jednorazowo lub w częściach, nie później niż do końca roku kalendarzowego w którym dziecko kończy 6 lat. W ostatnim kwartale 2023 roku, na Podkarpaciu, liczba osób pobierających zasiłki i świadczenia krótkoterminowe za okres urlopu rodzicielskiego to 7 812 osób, w tym 465 mężczyzn – dodaje Wojciech Dyląg.
Tylko dla ojców
Niezależnie od urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego ojcu dziecka przysługuje urlop ojcowski ustalony przepisami Kodeksu pracy. Ubezpieczony tata ma prawo do urlopu ojcowskiego przez 2 tygodnie. Należy pamiętać o tym, że z urlopu ojcowskiego można skorzystać do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia, maksymalnie w dwóch częściach, a część nie może być krótsza niż 7 dni. W tym samym czasie matka dziecka może przebywać na urlopie macierzyńskim, a ojciec dziecka na urlopie ojcowskim.
– Trzeba przyznać, że ta forma uprawnienia, jest bardzo często wykorzystywana. W 4 kwartale ub.r. za okres tego urlopu – ZUS na Podkarpaciu wypłacił zasiłki dla 2 803 tys. ojców – mówi rzecznik.