Załóż specjalne gogle i zanurz się w historię rodziny Ulmów. Taki niezwykły projekt przygotował Instytut Pamięci Narodowej. – Chcemy, aby skłonił on młodzież do refleksji nad swoim życiem – mówi Magdalena Hajduk, dyrektorka Biura Nowych Technologii IPN.
Projekt „Świadectwo poMOCY” składa się z dwóch części: etiudy filmowej w wirtualnej rzeczywistości oraz elektronicznej sztuki interaktywnej. Dwuczęściowa instalacja ukazuje losy rodziny Ulmów. Zwiedzający wystawę ma odpowiedzieć sobie na pytania: czy my, Polacy, jesteśmy wrażliwi na ludzką krzywdę? Czy wciąż potrafimy pomagać innym, mając w pamięci postawę naszych przodków?
Wejdź do świata Umów
Wszystko odbywa się w specjalnym kontenerze. Wewnątrz jego czarne ściany pokryte są setkami imion i nazwisk oraz miejsc związanych z Polakami, niosącymi pomoc Żydom. Pośrodku znajduje się instalacja z 30 drewnianymi krzesłami z okularami, umożliwiającymi zwiedzającym wejście do świata wirtualnej rzeczywistości.
Gogle przenoszą widzów do pomieszczeń z lat 40. ubiegłego wieku, ukazując realia podkarpackiej wsi. Połączenie historycznych artefaktów z narracją, pomaga w zrozumieniu tragicznych wydarzeń w Markowej.
Kiedy widz ściąga gogle, jego oczom ukazują się – niewidoczne wcześniej – eksponaty, skąpane w świetle ultrafioletu. Na ścianach widzą fotografie z różnych okresów.
Punktem wyjścia są Polacy pomagający Żydom i innym potrzebującym w czasie II wojny światowej. Są też przykłady pomocy setkom tysięcy uchodźców z ziem wcielonych do Rzeszy, z Zamojszczyzny, z powstańczej Warszawy.
Już niedługo w sieci
Premiera etiudy filmowej odbyła się 9 września 2023 roku, w przededniu beatyfikacji Rodziny Ulmów w Markowej.
Wystawę zrealizowało Biuro Nowych Technologii IPN na podstawie źródeł znajdujących się w zasobie Archiwum IPN. Wykorzystano fotografie z albumu Mateusza Szpytmy „Sprawiedliwi i ich świat. Markowa w fotografii Józefa Ulmy”.
Projekt prezentowany jest w siedzibie IPN w Rzeszowie. Później wystawa będzie dostępna w sieci.
