Lasy Państwowe w efektowny sposób chcą uczcić jubileusz 100-lecia powstania i z okazji urodzin powołać sto nowych rezerwatów. W ciągu najbliższych dwóch miesięcy leśnicy wybiorą swoje propozycje oraz ogłoszą je w internecie. Każdy – po zapoznaniu się z opisem, zdjęciami i mapą – będzie mógł przedstawić uwagi. A jakie lokalizacje są brane pod uwagę w naszym regionie?
– Dziś, gdy nasz kraj jest niemal w 1/3 pokryty lasami, oczekiwania Polek i Polaków, którzy obserwują zmiany klimatu, koncentrują się na zwiększeniu ochrony lasów. W odpowiedzi na te oczekiwania leśnicy chcą zaproponować powołanie stu nowych rezerwatów przyrody – mówi Witold Koss, dyrektor generalny Lasów Państwowych.
Prace już się toczą. Z nadleśnictw spłynęło ponad 200 propozycji nowych rezerwatów. Każda z nich jest teraz analizowana, tak by wybrać najcenniejsze i najbardziej różnorodne obszary. Oraz takie, w przypadku których istnieje najbardziej kompletne dane przyrodnicze. Po to, by zwiększyć szanse na szybkie utworzenie rezerwatów.
Leśnicy chcą działać transparentnie. Wybrane propozycje zostaną przedstawione Polkom i Polakom w internecie. Tak by każdy po zapoznaniu się z opisem, zdjęciami i mapą mógł przedstawić swoje uwagi.
– Chcemy by nasza propozycja 100 rezerwatów odzwierciedlała różnorodność i bogactwo przyrodnicze lasów – deklaruje Jerzy Fijas, zastępca dyrektora generalnego Lasów Państwowych ds. zrównoważonej gospodarki leśnej, który jest koordynatorem przedsięwzięcia. – W tych przypadkach, gdy zaistnieje kilka propozycji nazwy, chcemy dać szansę zagłosowania on-line na jedną z nich.
Jakie nowe rezerwaty powstaną w naszym regionie?
Leśnicy na terenie RDLP w Krośnie zaproponowali dziewięć nowych rezerwatów.
– Dwa z nich to rezerwaty krajobrazowe: „Przełom Wołosatego” (Nadleśnictwo Stuposiany), obejmujący przełomowy odcinek doliny potoku Wołosaty ze zbiorowiskami roślinnymi o powierzchni 143 ha i „Przełom Strwiąża” na terenie Nadleśnictwa Ustrzyki Dolne (349 ha), obejmujący przełomowy odcinek rzeki Strwiąż należącej do zlewni Morza Czarnego – informuje Edward Marszałek, rzecznik prasowy Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie. – Z kolei w Nadleśnictwie Krasiczyn zaproponowano utworzenie rezerwatu przyrody nieożywionej „Jaworzyny Krzeczkowskie” (15 ha) z naturalnymi odsłonięciami skalnymi i płatem chronionej paproci języcznika zwyczajnego.
Kolejne sześć rezerwatów będzie miało charakter leśny, chroniąc rozmaitość siedlisk na terenie regionu. Największy z nich, „Dolina Olchowatego” (482 ha) na terenie Nadleśnictwa Komańcza, obejmie dolinę potoku wypływającego spod szczytu Chryszczatej wraz z terenem osuwiska, które dało początek Jeziorkom Duszatyńskim.
Na terenie Nadleśnictwa Cisna projektuje się rezerwat „Dziurkowiec” (189 ha), który na grzbiecie granicznym chronił będzie jaworzynę ziołoroślową oraz połoninowe zbiorowiska roślinne.
– Bardzo ciekawy charakter będzie miał „Las w Nowym Narcie” w Nadleśnictwie Kolbuszowa, gdzie na 10 ha powierzchni zachował się drzewostan z wiekowymi dębami bez śladów użytkowania od dziesięcioleci. Z kolei w Nadleśnictwie Sieniawa zaproponowano utworzenie 23-hektarowego „Lasu Zapaśnego”, w którym najstarsze z dębów liczą około 200 lat – tłumaczy rzecznik RDLP w Krośnie. – Samo określenie „las zapaśny” ukute zostało wiele lat temu na drzewostan stanowiący zapas do użytkowania „w zdarzeniach niespodziewanych i potrzebach nadzwyczajnych”.
Najmniejeszy – 9 hektarów
Jak informuje Edward Marszałek, sporą powierzchnię, bo aż 354 ha, będzie miał rezerwat „Las bukowy pod Obnogą” (Nadleśnictwo Stuposiany). Występuje w nim całe bogactwo typów lasu; od nadrzecznej olszyny górskiej w dolinie potoku Roztoki, poprzez mocno zróżnicowane płaty żyznej buczyny karpackiej i kwaśnej buczyny górskiej, po jaworzynę górską z miesiącznicą trwałą i płaty sztucznie wprowadzonej świerczyny na dawnych polanach wypasowych.
– Zachowały się tu również górskie łąki śródleśne z charakterystyczną roślinnością a w dolinie potoku Roztoki obserwujemy również ślady eksploatacji lasu z okresu międzywojennego, wykonywanej przez ekipy huculskich drwali – wyjaśnia leśnik. – Do niedawna widoczne były jeszcze resztki drewnianych ryz, klauz piętrzących wodę do spławu, skuwane progi wodospadów i ślady kolejki leśnej dochodzącej do poziomicy 800 m n.p.m.
Najmniejszy z proponowanych rezerwatów (zaledwie 9 ha) to „Moczary” na terenie Nadleśnictwa Ustrzyki Dolne. Obejmie on dobrze zachowany fragment lasu łęgowego i boru bagiennego.
– Sto rezerwatów na stulecie ma z jednej strony wymiar symboliczny, z drugiej jednak to rzeczywisty wkład w ochronę przyrody i wdrożenie nowych standardów w działania Lasów Państwowych – zaznacza Janusz Starzak, dyrektor RDLP w Krośnie. – Nasze propozycje zostały przesłane do Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych, gdzie zapadną ostateczne decyzje w tej kwestii.
Łączna powierzchnia proponowanych rezerwatów to 1 574 ha. Do tej pory na terenie RDLP w Krośnie było 78 rezerwatów o powierzchni 10 248 ha. W zdecydowanej większości mają one charakter leśny.
To nie jednorazowa akcja
Jak będzie wyglądał kalendarz akcji ogłoszonej w Międzynarodowym Dniu Lasów?
W ciągu najbliższych dwóch miesięcy leśnicy dokonają wyboru setki propozycji nowych rezerwatów i ogłoszą je w internecie. Kolejny etap to kompletowanie dokumentacji, również w oparciu o uwagi strony społecznej: samorządów, przyrodników oraz mieszkańców okolic nowych rezerwatów. W drugiej połowie roku gotowe wnioski zostaną skierowane do Regionalnych Dyrekcji Ochrony Środowiska, które są władne by ustanowić rezerwaty.
100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych to nie tylko jednorazowa akcja jubileuszowa. Leśnicy zgłaszają i będą zgłaszać kolejne rezerwaty. Już dzisiaj 86 proc. z ponad 1500 polskich rezerwatów znajduje się na gruntach Lasów Państwowych. Zajmują powierzchnię równą kilku parkom narodowym.
