8 maja obchodziliśmy Światowy Dzień Walki z Rakiem Jajnika. To idealny moment, aby poszerzać społeczną świadomość na temat tej choroby, a przede wszystkim profilaktyki, dzięki której można jej uniknąć. Rak jajnika to niezwykle podstępny wróg kobiecego zdrowia, który pomimo rozwoju medycyny i diagnostyki, pozostaje jednym z najbardziej śmiertelnych nowotworów wśród kobiet.
Z powodu raka jajnika każdego roku umiera na świecie ponad 100 000 kobiet. Jest on również diagnozowany corocznie u około 4000 Polek. Najczęściej są to kobiety w wieku 50-70 lat, jednak nowotwór ten może występować w każdym wieku. Niestety w aż 75% przypadków jest wykrywany już w stadium zaawansowanym.
– Jego niska wykrywalność, a co za tym idzie, wysoka śmiertelność są spowodowane objawami, które łatwo pomylić z innymi problemami zdrowotnymi, takimi jak zespół jelita drażliwego czy zespół napięcia przedmiesiączkowego. Ponadto, niekiedy zaczynają być one odczuwalne dopiero w późniejszym stadium rozwoju nowotworu – mówi Anastasiia Danhulzhi z 4DCenter.
Do symptomów, które mogą świadczyć o nowotworze jajnika, należą m.in. : ból w obrębie brzucha lub miednicy, wzdęcia, zmniejszony apetyt i szybsze uczucie nasycenia przy posiłku, konieczność częstego chodzenia do toalety, nieustanne zmęczenie oraz utrata masy ciała. Objawy nasilają się wraz z rozwojem nowotworu, a w początkowej fazie mogą być zupełnie niewyczuwalne.
Choć zachorować może każda kobieta, istnieją czynniki, które zwiększają ryzyko. Uznaje się, że rak jajnika występuje częściej u kobiet, które nigdy nie były w ciąży, wcześnie wystąpiła u nich pierwsza miesiączka, bądź późno doświadczyły menopauzy. Oczywiście ważne są też czynniki genetyczne.
– W przypadku wykrycia tego nowotworu, rokowania zależą głównie od stopnia jego rozwoju. Jeśli diagnoza następuje w stopniu pierwszym, odsetek 5-letniego przeżycia wynosi ponad 90%. Kiedy mowa jednak o najgorszym, czwartym stopniu, 5 lat średnio przeżywa zaledwie 1/4 pacjentek – dodaje Anastasiia Danhulzhi.
Rak jajnika to zatem choroba, przy której niezwykle ważna jest diagnostyka i jak najwcześniejsze wykrycie. Czas jest w tym wypadku kwestią życia i śmierci, zatem każda kobieta powinna odbywać regularne badania diagnostyczne.
– Podstawowym badaniem, jakie wykonuje się w celu wykrycia zmian nowotworowych jajnika, jest USG transwaginalne, zwane również ginekologicznym. Oprócz samych jajników, pozwala ono również na ocenę stanu macicy, endometrium, czy zatoki Douglasa. W przypadku wykrycia podejrzanych zmian, następnym krokiem jest oznaczenie stężenia markerów CA-125, HE-4 i CEA, a później zazwyczaj następuje tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny – kontynuuje nasza rozmówczyni.
Rak jajnika pozostanie jednym z najbardziej złośliwych nowotworów u kobiet, ale zrozumienie jego przebiegu, niebezpieczeństwa, oraz metod profilaktyki i wczesnego wykrywania może pomóc w zmniejszeniu ryzyka zachorowania i poprawie rokowań dla tych, którzy już zostali dotknięci tą chorobą. Ważne jest, aby kobiety były świadome swojego ciała, regularnie uczestniczyły w badaniach ginekologicznych i nie ignorowały nietypowych objawów, które mogą wskazywać na jego obecność.
