Antybiotyki to leki, które mogą wywołać sporo szkody lub nie zadziałać, jeśli nie będziemy ściśle przestrzegać określonych zasad w trakcie ich zażywania.
Antybiotyki są lekami stosowanymi w leczeniu zakażeń bakteryjnych. Medycyna dysponuje niemal 200 medykamentami z tej grupy. Niektóre z nich mogą być stosowane w leczeniu wielu chorób, niektóre działają wyłącznie na jeden, konkretny szczep bakterii. Używane są także profilaktycznie, np. przed zabiegami chirurgicznymi i w profilaktyce bakteryjnego zapalenia wsierdzia.
Im precyzyjniej dobierzemy antybiotyk, tym mniejsze ryzyko niepowodzenia leczenia. Z tego powodu antybiotyki powinniśmy stosować wyłącznie na zlecenie i ściśle z zaleceniami lekarza.
– Częstym błędem jest przerywanie antybiotykoterapii przez pacjenta, gdy poprawi się jego samopoczucie. Niestety, może to doprowadzić do przykrych konsekwencji – infekcja może nie zostać do końca wyleczona, co może skutkować jej groźniejszym nawrotem. Takie działanie indukuje też zjawisko antybiotykooporności, gdyż bakterie, które nie zginą, chcąc przeżyć, wytwarzają mechanizmy oporności na stosowany lek i na dodatek ten „sposób” ratowania siebie mogą sobie przekazywać – wyjaśnia Joanna Pietroń, internista z Centrum Medycznego Damiana.
Antybiotyki a posiłki
Z uwagi na substancje w nich zawarte, antybiotyki mogą różnie reagować z pokarmami. Niektórych antybiotyków nie należy łączyć z pokarmem lub innymi lekami, ponieważ dochodzi do utrudnienia ich wchłaniania z przewodu pokarmowego. Zaleca się zażywanie ich co najmniej godzinę przed jedzeniem lub dwie godziny po posiłku. Są też antybiotyki, które należy zażywać w trakcie posiłku. Dlatego zanim rozpoczniemy terapię, przeczytajmy fragment z ulotki dołączonej do każdego leku, jak należy go stosować.
Leki popijaj wyłącznie wodą
Antybiotyków, podobnie jak i większości leków, nie należy popijać sokami, mlekiem lub jogurtem czy kefirem. Zawarty w tych ostatnich wapń może hamować działanie niektórych antybiotyków (np. tetracyklin). Także napoje zawierające kofeinę źle wpływają na proces wchłaniania leków. Przyjmując je doustnie, należy popijać leki wyłącznie wodą.
Antybiotyk należy brać zawsze o tej samej godzinie
Skuteczność antybiotyku uzależniona jest od odpowiedniego stężenia w tkankach, które musi być utrzymywane przez określony czas, dlatego istotne jest przyjmowanie antybiotyków w regularnych, ściśle określonych odstępach czasu. Te informacje znajdziesz również w ulotce.
Doprowadź terapię do końca
Jeśli antybiotyk jest dobrze dobrany, poprawa zdrowia następuje już po 2 lub 4 dniach. To nie jest sygnał, że leki można odstawić, bo objawy choroby się cofnęły. Antybiotyki trzeba brać tak długo, jak zalecił lekarz. W przeciwnym razie narażamy się na powrót infekcji, często o cięższym przebiegu.
Wpływ antybiotyków na mikroflorę
Antybiotyków nie bierzemy „na wszelki wypadek”, zaleca się je tylko, gdy są absolutnie konieczne. Mogą one, oprócz eliminowania chorobotwórczych bakterii, niszczyć drobnoustroje stanowiące florę naturalną, które chronią człowieka przed różnymi zakażeniami bakteriami potencjalnie chorobotwórczymi. Niekorzystnym następstwem antybiotykoterapii może też być usuwanie naturalnej jelitowej flory bakteryjnej przewodu pokarmowego. Jest ona barierą dla bakterii chorobotwórczych, odgrywa rolę w metabolizmie różnych substancji w przewodzie pokarmowym i wytwarza witaminy.
Dlatego, szczególnie wtedy, gdy zażywamy antybiotyk o szerokim spektrum działania, należy zadbać o te „dobre” drobnoustroje – przede wszystkim za pomocą diety (bogatej w błonnik, witaminy i szczepy bakterii znajdujących się w produktach fermentowanych – takich jak jogurty czy kiszonki). Lekarz może doradzić także probiotyk do kupienia w aptece. Warto dopytać, kiedy przyjmować zarówno naturalne probiotyki, jak i te kupowane w aptece.
W zakażeniach wirusowych antybiotyk nie pomaga
W infekcjach wirusowych leczenie antybiotykami nie ma sensu, ponieważ wirusy nie są wrażliwe na antybiotyki. Antybiotykiem nie leczymy więc np. przeziębienia czy grypy. Grypa jest infekcją wirusową, podobnie jak większość przeziębień z katarem i kaszlem.
