Z okazji tegorocznego Światowego Dnia Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc, którego hasło brzmi: „Duszność? Pomyśl o POChP” rozmawiamy z dr. hab. n. med. Piotrem Dąbrowieckim, przewodniczącym Polskiej Federacji Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergie i POChP z Kliniki Chorób Wewnętrznych, Infekcyjnych i Alergologii Wojskowego Instytutu Medycznego, Państwowego Instytutu Badawczego.
Kto jest narażony na tę chorobę?
Przede wszystkim aktywni i bierni palacze papierosów, oraz osoby oddychające zanieczyszczonym powietrzem, a takich jest w Polsce ok. 90 proc. populacji. I właśnie zaczyna się pora roku, kiedy z kominów ponad 2 milionów posesji w naszym kraju wydostaje się śmiercionośny dym, wpływający na powstawanie smogu. Można więc nie palić tytoniu, a z powodu zanieczyszczonego powietrza zachorować na POChP.
Co robić, jeśli w czasie oddychania odczuwamy duszności, brakuje nam powietrza?
Trzeba wykonać badanie spirometryczne, oceniające pojemności płuc i przepływ powietrza przez układ oddechowy. Spirometria jest bezbolesna, trwa 10-15 minut. Jeśli okaże się, że przyczyną duszności jest skurcz oskrzeli (obturacja), badany otrzyma lek rozszerzający oskrzela a jeśli po podaniu leku nadal jest obturacja – to można postawić rozpoznanie i należy rozpocząć leczenie.
Dlaczego to takie ważne?
Dlatego, że nie jest to choroba taka jak np. astma, którą łatwiej kontrolować, i z którą można żyć długo i szczęśliwie. Nierozpoznana czy późno rozpoznana POChP skraca życie o 10-15 lat. Jest trzecią przyczyną zgonów w Polsce (po chorobach kardiologicznych i onkologicznych).
A jeśli ktoś ma tylko „kaszel palacza”?
„Kaszel palacza” nie istnieje. Jeżeli ktoś kaszle ponad 12 tygodni, to powinien się zastanowić, dlaczego. Kaszel i duszności mogą oznaczać POChP. Z takimi objawami należy zgłosić się do lekarza rodzinnego, wykonać spirometrię, uzyskać rozpoznanie i podjąć leczenie.
Jakie są metody leczenia POChP?
Pacjenci z POChP mają obecnie dostęp do zróżnicowanych form leczenia. Zaczynamy od jednego, a potem dwóch leków rozszerzających oskrzela. A jeśli chory nadal ma objawy lub występują częste zaostrzenia – włączamy terapię trójlekową – najlepiej z jednego inhalatora. To przełomowa terapia zmniejszająca ilość zaostrzeń i prawdopodobnie wydłużająca życie chorym. Chcemy, aby każdy pacjent z przewlekłą chorobą układu oddechowego w Polsce miał zapewnione leki, które umożliwiają normalne funkcjonowanie, bez konieczności podporządkowywania życia chorobie.
Należy pamiętać także o szczepieniach. Podanie szczepionki przeciwko grypie, COVID-19, RSV lub pneumokokom ochroni pacjenta przed powikłaniami tych infekcji, a wiemy, że pierwszą przyczyną zaostrzeń POChP są infekcje. Dodatkową nadzieję stanowi terapia biologiczna przeznaczona dla osób z ciężką postacią POChP – liczymy, że już w przyszłym roku będzie ona dostępna w praktyce klinicznej.
Poza trym należy pamiętać o aktywności fizycznej, zdrowej zbilansowanej diecie, o odpowiedniej ilości snu – czyli o tzw. zdrowym trybie życia. To poprawia odporność i wpływa pozytywnie na jakość życia.
Wywiad powstał dzięki Stowarzyszeniu Dziennikarze dla Zdrowia w związku ze Światowym Dniem POChP. Listopad 2025.
