Wygląd, pochodzenie, płeć. To jedne z głównych przyczyn wykluczenia z grupy i dyskryminacji w polskich szkołach. Jak bronić się przed tą formą przemocy, pomagał projekt „Polsko-ukraińskie siostrzeństwo”.
Dyskryminacja w szkołach ma się dobrze. Głównie polega na tym, że dziewczynkom nie wolno robić niektórych rzeczy, na jakie pozwala się chłopakom.
– Nastolatki zdają sobie sprawę, że istnieją stereotypy, że kobiety powinny nosić sukienki, obcasy. Nie zgadzają się z nimi, ale mimo wszystko te przekonania na temat wyglądu tkwią bardzo głęboko – mówi Natalia Krućko, trenerka antydyskryminacyjna.
– Mimo świadomości, te stereotypy wpływają na życie dziewczyn, na to jak siebie siebie oceniają i jak na siebie patrzą – dodaje.
I podkreśla, że dyskryminacja może dotyczyć też innych cech:
– Często jest to dyskryminacja ze względu na orientację seksualną, język, kolor skóry, poglądy, zainteresowania – wymienia trenerka. – Wyrzuca się w klasie osoby poza nawias, bo mają dziwne zainteresowania – podkreśla Natalia Krućko.
Nauczyciele też dyskryminują
Oprócz uczniów dyskryminują także i nauczyciele.
– Kiedyś podczas szkoleń antydyskryminacyjnych dla nauczycieli usłyszałam szokująca dla mnie wypowiedź od jednej z uczestniczek:
„My nie mamy żadnego problemu z dyskryminacją w szkole. Jesteśmy bardzo otwarci. Mieliśmy małego Murzynka i wszystko było dobrze”.
Ta wypowiedź pokazuje jasno, jak bardzo brakuje wiedzy. Z jednej strony mówimy o otwartości, a z drugiej używamy takiego języka – podsumowuje Natalia Krućko.
Lekarstwem siostrzeństwo
Anastasiia była dyskryminowana w szkole. Przez to, że pochodzi z Ukrainy. Niełatwo jej się było odnaleźć w nowym kraju, w nowej szkole wśród obcych rówieśników. Dzięki warsztatom projektu „Polsko-ukraińskie siostrzeństwo” wie, jak sobie z tym poradzić:
– Lepiej reaguje na to, gdy ktoś ma uprzedzenia wobec mnie tylko dlatego, że jestem z Ukrainy. To ważne, żeby samemu umieć sobie dobrze radzić w takich sytuacjach, by nie wpływały one na nas negatywnie – mówiła nastolatka.
Projekt „polsko-ukraińskie siostrzeństwo” zorganizowało Podkarpackie Stowarzyszenie dla Aktywnych Rodzin. W jego ramach odbyły m.in. warsztaty tematyczne dotyczące przemocy ze względu na płeć i pochodzenie. Był też tygodniowy obóz szkoleniowy z trenerami antydyskryminacyjnymi, Uczestniczki projektu stworzyły także trzy kampanie społeczne, zachęcające o rozmowy na temat prawa kobiet. W projekcie wzięły udział 24 nastolatki – Polki i Ukrainki – w wieku od 15 do 18 lat.
Można znaleźć wspólny język
Beata Szeliga ze Podkarpackiego Stowarzyszenia dla Aktywnych Rodzin przyznała, że pomysł na projekt wpadł do głowy członkom organizacji krótko po ataku Rosji na Ukrainę.
– Chcieliśmy też wspomóc dziewczyny, które przyjechały w trakcie wojny do Polski, aby wiedziały, jak reagować na tę przemoc i ciężkie sytuacje związane z dyskryminacją – podkreśla członkini stowarzyszenia.
Okazało się, że mimo innego pochodzenia i innego języka uczestniczkom
– Polkom i Ukrainką udało się zintegrować: – Przełamały tę barierę kulturową, językową a ich przyjaźnie, zawiązane podczas projektu, trwają nadal – dodaje Beata Szeliga.
Mimo że projekt okazał się świetną przygodą dla uczestniczek, wiele osób waha się, czy wziąć udział w tego typu warsztatach:
– Są problemy z rekrutacją, bo cześć zgłoszonych osób, rezygnowała przez samym rozpoczęciem – przyznaje członki Podkarpackiego Stowarzyszenia dla Aktywnych Rodzin.
Organizacja ma w planach kolejne projekty. Nie wyklucza, że tym razem dla mężczyzn.
