„Pieśni o Męce Pańskiej” taki tytuł nosi spotkanie, które już w niedzielę, 17 marca odbędzie się w rzeszowskim Muzeum Okręgowym. W programie m.in. projekcja filmu, który przybliży wyjątkowy, praktykowany w powiecie leżajski, zwyczaj.
Podczas spotkania, na które zapraszają Muzeum Etnograficzne im. F. Kotuli oraz Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, zabiorą głos: Agata Witowicz („Pieśni pasyjne w ludowej tradycji”) oraz Elżbieta Dudek-Młynarska, Magdalena Fołta i Helena Urbańczyk (etnograficzna dokumentacja terenowa – refleksje badaczy).
W programie spotkania znajduje się także projekcja filmu „Wielkosobotnie granie Męki Pańskiej w parafii Kolonia Polska”. Po jego zakończeniu odbędzie się dyskusja.
Dlaczego Kolonia Polska?
Tym, co w sposób szczególny wyróżnia wieś Kolonię Polską (pow. Leżajsk) od pozostałych miejscowości w gminie jest zwyczaj śpiewów pasyjnych w wielkosobotnią noc, kultywowany przez mieszkańców już od ponad wieku.
Corocznie w tym czasie, przy udziale kilkunastoosobowej orkiestry wierni zebrani przy Grobie Chrystusa wykonują Pieśni o Męce. Zwyczaj wielkosobotnich śpiewów z orkiestrą, według relacji informatorów został przeniesiony przez Księdza Stanisława Szpetnara z Sieniawy. Zebrał on również Pieśni o Męce Pańskiej śpiewane przy grobie Chrystusowym w kościele parafialnym w Kolonii Polskiej i wydał w formie zbioru pod tym samym tytułem w roku 1918.
Podczas gdy w Sieniawie zwyczaj ten zaniknął, w Kolonii Polskiej jest żywo praktykowany do dziś. Ta wyjątkowa adoracja Bożego Grobu trwa od 20.00 do 24.00. Śpiewy wykonywane są naprzemiennie z orkiestrą, zgromadzoną na kościelnym chórze (składającą się m.in. z bębna, akordeonów, saksofonów, trąbek, basów i skrzypiec) liczącą razem nawet 20 muzyków. Rekrutują się oni nie tylko z Kolonii Polskiej, ale także z odległych miejscowości. Muzycy ci, na co dzień nie grający razem, przyjeżdżają również na próby poprzedzające wielkosobotnie granie, by pracować wspólnie nad brzmieniem orkiestry.
- PRZECZYTAJ TEŻ: Bohater z Przeworska. Poruszające losy Leona Trybalskiego, twórcy Muzeum Pożarnictwa
Parafianie zdają sobie sprawę z wyjątkowości tego zwyczaju. Jest on bardzo ważny dla lokalnej społeczności i od ponad 100 lat jest przekazywany z pokolenia na pokolenie. Świadczą o tym wypowiedzi zarówno starszych jak i młodszych mieszkańców wsi. Będzie można ich posłuchać na emitowanym podczas niedzielnego spotkania filmie.
Produkcja „Wielkosobotnie granie Męki Pańskiej w parafii Kolonia Polska” została zrealizowana w 2023 r. w ramach projektu „EtnoPodkarpackie. Badania terenowe” przez Muzeum Etnograficzne im. F. Kotuli w Rzeszowie
- Spotkanie w rzeszowskim Muzeum Okręgowe (ul. 3 Maja 19) rozpocznie się o godz. 14.00. Wstęp wolny.
