Drewniane domy, które wciąż znajdują się na terenie Rzeszowa, budzą różnorakie emocje. To właśnie nim będzie poświęcona wystawa WIEŚ W MIEŚCIE. Rzeszowska architektura drewniana.
Wernisaż wystawy odbędzie się w czwartek, 21 listopada o godz. 19:00 w Muzeum Etnograficzne im. Franciszka Kotuli w Rzeszowie I Rynek 6. Wstęp wolny. Ekspozycja potrwa do 28 lutego 2025 r.
Wystawą „WIEŚ W MIEŚCIE”, współorganizowaną wraz z Muzeum Etnograficznym im. Franciszka Kotuli w Rzeszowie rozpoczynamy finalny cykl ekspozycji przewidzianych na tegoroczną edycję #RWF2024.
– Mamy nadzieję, że będzie to zarazem przyczynek do dalszych działań ukierunkowanych na lepsze poznanie i dyskusję na temat współczesnej przestrzeni Rzeszowa, dla której architektura drewniana stanowi ważną część miejskiej historii oraz tożsamości społecznej – zachęcają organizatorzy.
Drewniane domy, które wciąż znajdują się na terenie Rzeszowa, budzą różnorakie emocje. Dla jednych, jednoznacznie kojarzące się z wiejskością, są kłopotliwym dziedzictwem, nie pasującym do wizji nowoczesnego miasta. Inni znów z sentymentem podchodzą do dawnej drewnianej zabudowy, wyrażając żal niemal po każdym rozebranym drewnianym obiekcie. Wystawa porusza temat współistnienia architektury drewnianej i murowanej w obrębie miasta Rzeszowa.
Rzeszów w swojej historii miał kilka przełomowych wydarzeń mających wpływ na przemiany architektoniczne. Pierwszym był wielki pożar w 1842 r., w którym spłonęła niemal połowa drewnianej zabudowy. Powstał wówczas szereg kamienic, dziś charakterystycznych dla centrum miasta. Kolejnym była budowa zakładu WSK, będącego częścią COP-u, wraz z mieszkaniami dla kadry zarządzającej i pracowników. Bardzo widocznym elementem krajobrazu miasta są również budynki z okresu PRL-u oraz obiekty współczesne.
Tak więc temat współistnienia „starej” i „nowej” architektury nie jest nowy, obecnie jednak zabytkowe drewniane domy, bez wątpienia stanowiące ważną część dziedzictwa kulturowego, są skazane na wyrugowanie z krajobrazu miasta, jeśli nie zostaną objęte specjalną ochroną.
Na wystawie prezentowane są fotografie archiwalne oraz współczesne. Pierwsze, czarno-białe, wykonane w latach ok. 1930-1970, przybliżają typ budownictwa z końca XIX w. Drugie, barwne, wykonane w ostatnich latach, stanowią dokumentację zabytków architektury drewnianej znajdujących się w obecnych granicach administracyjnych miasta Rzeszowa i prezentują budownictwo z 1 poł. XX w.
Zestawienie tych dwóch rodzajów fotografii pozwala uchwycić zmiany w budownictwie mieszkalnym, które dokonały się na przestrzeni ostatniego stulecia, związane z dostępnością nowszych technologii oraz surowców, a także ze wzrostem zamożności mieszkańców. Obrazuje również metamorfozy, jakie przeszły dawne drewniane budynki na przestrzeni lat oraz różnorakie podejście właścicieli do „starego”, zabytkowego obiektu.
Wystawa WIEŚ W MIEŚCIE to nie tylko przyczynek do poznania historii i architektury miasta w 670 rocznicę jego lokacji, ale również okazja do refleksji dotyczącej kształtowania miejskiego krajobrazu, w nawiązaniu do jego lokalnego dziedzictwa.
Prezentowane fotografie archiwalne pochodzą ze zbiorów Muzeum Etnograficznego im. Franciszka Kotuli w Rzeszowie. Fotografie współczesnej przestrzeni Rzeszowa zostały wykonane przez organizatorów wystawy, osoby indywidualne oraz uczestników plenerów fotograficznych.
Wystawa jest częścią projektu „Patrz!Szeroko – VI Rzeszowski Weekend Fotografii” dofinansowanego z budżetów Gminy Miasto Rzeszów oraz Województwa Podkarpackiego.
Organizator #RWF2024: Rzeszowska Akademia Fotografii
Współorganizator: Muzeum Etnograficzne im. Franciszka Kotuli w Rzeszowie
Partner organizacyjny #RWF2024: Galeria Fotografii Miasta Rzeszowa im. Edwarda Janusza
Partner technologiczny #RWF2024: Panasonic Polska
Patronat honorowy: Prezydent Miasta Rzeszowa Konrad Fijołek