Ostatnie dane Funduszu wskazują, że w 2023 roku, w Polsce ponad milion (dokładnie 1,3 mln) pacjentów, nie odwołało wizyt u lekarza/na badanie/zabieg. Na Podkarpaciu nie zrealizowano aż 820 zabiegów, w tym 310 zabiegów usunięcia zaćmy, ponad 6 tys. badań, w tym 1 820 tomografii i podobną liczbę rezonansów. Oraz ponad 46 tys. wizyt w pięciu najbardziej obleganych specjalizacjach, w tym ponad 19 tys. u ortopedy. A wszystko to stało się pomimo wysyłanych przez NFZ, SMS-owych przypomnień.
Jak działa SMS z przypomnieniem? Usługa przypominania o wizycie do specjalisty, badaniu czy hospitalizacji jest realizowana przez NFZ dla pacjentów z całej Polski, od lutego 2020 roku. Powiadomienie na telefon ma zmniejszyć skalę nieodwołanych wizyt, a tych w 2023 r. przepadło prawie 1,3 miliona.
Cztery dni przed terminem
Przypomnienie dotyczy wizyt z 40 różnych świadczeń m.in.: kardiologii, ortopedii, operacji zaćmy, endoprotezoplastyki, gastroskopii, kolonoskopii, tomografii komputerowej czy rezonansu magnetycznego. Pacjent otrzymuje SMS na cztery dni przed umówioną wizytą, czy badaniem.
– Treść takiego powiadomienia jest krótka, są tam podane informacje o świadczeniu, na które pacjent czeka (np. rezonans magnetyczny), terminie wizyty i co dość istotne, numerze telefonu, pod który pacjent może zadzwonić, aby odwołać wizytę jeśli zajdzie taka potrzeba – informuje Rafał Śliż, rzecznik prasowy POW NFZ w Rzeszowie.
Aby otrzymać SMS-a z NFZ, wystarczy, że pacjent podczas rejestracji poda poprawnie swój numer telefonu komórkowego. To konieczne, aby SMS dotarł do odpowiedniej osoby. Podczas rejestracji można podać swój numer telefonu, lub kogoś bliskiego komu ufamy, że poinformuje nas o takiej wiadomości.
Gdy nie możemy (z różnych względów), zgłosić się na umówiony termin
– Podstawowa sprawa, to jak najszybsze poinformowanie placówki o rezygnacji z wizyty, badania czy zabiegu. Gdy nasza nieobecność zostanie zgłoszona z wyprzedzeniem, inny pacjent będzie mógł wcześniej skorzystać z pomocy lekarskiej. Nasze zachowanie ma zatem realny wpływ na zdrowie drugiej osoby – zaznacza Rafał Śliż.
Dzięki odwołaniu wizyty, termin nie przepadnie, bo szansę na skorzystanie z niego zyska inny pacjent. Dlatego tak ważne jest informowanie o swojej nieobecności.
Jak wyglądają podkarpacki statystyki?
Najwięcej, bo prawie 20 tys. przypadków nieodwołanych wizyt dotyczyło poradni ortopedii i traumatologii narządu ruchu, 9 tys. wizyt przepadło w poradniach kardiologicznych i aż 8 tysięcy w pracowniach fizjoterapii ambulatoryjnej – podkreśla Rafał Śliż.- Czas oczekiwania na zabiegi rehabilitacyjne jest na terenie naszego województwa wysoki, co utrudnia pacjentom powrót do sprawności po zabiegach czy wypadkach. W każdym miesiącu ubiegłego roku mogłoby skorzystać z rehabilitacji ponad 650 osób więcej! Te terminy przepadły, gdyż 650 osób każdego miesiąca rezerwowało zabiegi, lecz gdy przychodził dzień rozpoczęcia rehabilitacji, nie przychodzili do pracowni i nie informowali o tym.
O ile mogła zmniejszyć się kolejka osób w ubiegłym roku?
Każda z nieodwołanych wizyt, jeśli zostałby odwołana spowodowałaby zmniejszenie liczby osób oczekujących o: 19 293 w poradniach ortopedycznych, 9 033 w poradniach kardiologicznych, 8 245 w pracowniach fizjoterapii ambulatoryjnej.
– Biorąc pod uwagę czas oczekiwania pacjentów na zabiegi, ta liczba prezentuje się najtragiczniej. Zabiegi trwają na ogół 10 dni i wielu przypadkach przepada cała seria zabiegowa, gdy pacjent nie informuje o rezygnacji. Pacjenci po wypadkach potrzebują rehabilitacji najszybciej jak to możliwe, a zmiany zwyrodnieniowe mogłyby być mniej uciążliwe dzięki rehabilitacji. Ponad 8 tysięcy pacjentów mogło, lecz nie otrzymało wcześniejszej pomocy – wylicza rzecznik.
– Ponadto 7 212 pacjentów nie zgłosiło się w poradniach endokrynologicznych, oraz 2 517 poradniach onkologicznych – Nikomu nie trzeba tłumaczyć, że w przypadku chorób o podłożu onkologicznym, czas na bardzo duże znaczenie. Każdy dzień zwłoki może mieć negatywne konsekwencje – kończy.
Pacjenci rezygnują też z badań i zabiegów
W 2023 roku pacjenci nie zgłosili się na 1 820 badania tomografii komputerowej (TK). 1 800 badań rezonansu magnetycznego (RM). 1 326 badań gastroskopii i 1 067 badań kolonoskopii. Ponadto z powodu niezgłoszenia się chorych nie wykonano 310 operacji zaćmy, 265 endoprotezoplastyki stawu kolanowego, 245 endoprotezoplastyki stawu biodrowego. Zabiegi te wymagają przygotowania często całego zespołu medycznego i w ich przypadku rezygnacja z operacji w ostatnim momencie jest wyjątkowym marnotrawstwem czasu pracy personelu medycznego. Co dziwne nie odbyło się także 58 fizjoterapii w domu pacjenta.
– W sytuacji gdy pacjent ze względu na swoje schorzenia, bądź brak możliwości opuszczania domu nie może dotrzeć do gabinetu, jest możliwość wizyt fizjoterapeuty u pacjenta. Tym bardziej niezrozumiały jest fakt, że 58 razy przyjeżdżał on pod dom pacjenta, lecz tego w domu nie było – mówi Rafał Śliż.
„Odwołuję. Nie blokuję”
W przypominaniu o odwołaniu wizyty, czy badania ważną rolę odgrywa edukacja, dlatego Narodowy Fundusz Zdrowia, oprócz wysyłania SMS-ów, dołączył do kampanii społecznej „Odwołuję. Nie blokuję”, która zwraca uwagę na zjawisko nieodwołanych wizyt lekarskich. Kampania trwa od 2022 r. W jej ramach działania informacyjne i uświadamiające prowadzą publiczne i prywatne placówki medyczne.
