Choroby odkleszczowe to grupa chorób zakaźnych przenoszonych przez zainfekowane kleszcze. Najczęściej występującą jest borelioza z Lyme. Najniebezpieczniejszą zaś, kleszczowe zapalenie mózgu.
Według Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – PZH w minionym roku zakażeń tych było prawie dwukrotnie więcej, niż w 2019 r. O ile w 2022 r. odnotowano 445 takich infekcji, to w 2019 r. było ich 265. Na Podkarpaciu 7, podczas gdy w 2019 roku było tylko jedno zachorowanie.
Ze względu na wzrost liczby kleszczy oraz zwiększenie się obszarów ich występowania (pajęczaki pojawiają się nawet w przydomowych ogródkach, miejskich parkach lub placach zabaw), bardzo ważna jest edukacja społeczeństwa w zakresie profilaktyki chorób odkleszczowych.
– Nigdy nie można być pewnym, że unikniemy ukłucia kleszcza – mówi Dorota Gibała, kierownik Oddziału Oświaty Zdrowotnej i Komunikacji Społecznej Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Rzeszowie.
Nie ma szczepionki chroniącej przed boreliozą
Zdecydowaną większość przypadków boreliozy jest w stanie skutecznie rozpoznać i leczyć lekarz POZ. Problem pojawia się, gdy pacjent nie pamięta o ukąszeniu, nie widać też charakterystycznego rumienia wędrującego. W takich przypadkach choroba nawet latami może być nieprawidłowo diagnozowana, bywa mylona nawet z tak poważnymi chorobami jak gruźlica, kiła czy stwardnienie rozsiane.
– Boreliozę leczy się antybiotykami. Nie ma innej metody. Jest to zakażenie bakteryjne (krętki Borrelia) – wyjaśnia Mariusz Szepelak, specjalista chorób wewnętrznych i chorób zakaźnych z Wojewódzkiego Szpitala Podkarpackiego w Krośnie. – Postacie rozsiane stawowe, neurologiczne, kardiologiczne antybiotykiem podawanym 30 dni dożylnie w odpowiedniej dawce.
Warto się zaczepić na kleszczowe zapalenie mózgu
Z takiej ochrony możemy jednak skorzystać, aby zabezpieczyć się przed kleszczowym zapaleniem mózgu. Szczepienie nie jest refundowane, a trzeba przyjąć trzy dawki (całkowity koszt ok. 400 zł). Warto jednak zainwestować, bo KZM, jest groźną chorobą ośrodkowego układu nerwowego.
PRZECZYTAJ TEŻ: Lekarze kwestionujący sens szczepień staną przed sądem
Wirus atakuje mózg lub rdzeń kręgowy, wywołując zapalenie mózgu lub/i opon mózgowo-rdzeniowych. Choroba grozi śmiercią, bo nie dysponujemy lekiem, który zwalczałby czynnik chorobotwórczy lub hamował jego rozmnażanie. Najpoważniejsze powikłania (porażenia nerwów, niedowłady mięśni kończyn, uciążliwe bóle głowy) mogą występować nawet do końca życia. To wiąże się z ciągłą rehabilitacją. Chory może też cierpieć na zaburzenia sfery psychicznej, intelektualnej i stany depresyjne.
__________
Ukłucie kleszcza nie boli, wstrzykuje on znieczulającą wydzielinę. Siedemdziesiąt pięć procent kleszczy umiejscawia się w skórze głowy, w pachwinach, pod piersiami i pachami.
Chroniąc się przed ugryzieniem kleszcza na łonie natury należy zakładać długie spodnie, koszulki z długim rękawem i czapki. Po powrocie do domu trzeba uważnie przyglądnąć się ciału, szczególnie dziecka – znalezionego kleszcza trzeba usunąć jak najszybciej, np. pęsetą. Nie wolno nim kręcić, wyciskać, smarować benzyną ani tłuszczem.
