Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POCHP) należy do najczęstszych chorób układu oddechowego. Jest też jedną z głównych przyczyn długotrwałej chorobowości i umieralności na świecie. Powoduje znaczne ograniczenie w przepływie powietrza przez drogi oddechowe i generuje dysfunkcję mięśni oddechowych. Skutkuje to ograniczoną tolerancją wysiłku i w konsekwencji prowadzi do „inwalidztwa oddechowego”.
Mówiąc o POCHP, mamy na uwadze dwa typy choroby: przewlekłe zapalenie oskrzeli i rozedmę płuc, objawiające się kaszlem, świszczącym oddechem i trudnościami w tolerancji wysiłku. Jest to wynikiem utraty elastyczności dróg oddechowych w przebiegu przewlekłego procesu zapalnego.
POCHP. Dwa typy jednego schorzenia
Pierwszy typ przewlekłej obturacyjnej choroby płuc charakteryzuje się obecnością przewlekłego zapalenia w naszych oskrzelach. W wyniku tego dochodzi do napływu komórek zapalnych, które powodują utrzymujący się proces infekcyjny. Objawia się to przerostem komórek wydzielających nadmierne ilości śluzu i stopniowym ograniczeniem możliwości przepływu powietrza przez drogi oddechowe. Pacjent kaszle, odkrztusza znaczne ilości śluzowej lub ropnej wydzieliny.
- PRZECZYTAJ TEŻ: Cukrzyca – cicha epidemia XXI wieku. Rozmowa z dr Anną Juzą
Początkowo kaszel nasilony jest w godzinach porannych. Ilość zalegającej wydzieliny stopniowo narasta, co dla wielu pacjentów jest bardzo uciążliwym objawem. Kolejno dołączają się nawracające infekcje dróg oddechowych, połączone ze świszczącym oddechem i ograniczeniem wydolności wysiłkowej. Każde zaostrzenie może stopniowo uszkadzać nasze drogi oddechowe, co będzie objawiało się pogorszeniem tolerancji wysiłku.
Drugim typem schorzenia zaliczanego do POCHP jest rozedma płuc. Ten typ choroby wynika również z przewlekłego procesu zapalnego prowadzącego do stopniowej destrukcji obwodowych (najdrobniejszych dróg oddechowych), uszkodzeniem ścian pęcherzyków płucnych i powstawaniem rozległych pęcherzy, określanych jako rozedmowe.
Choroba może pozostać długo nierozpoznana. Objawy POCHP mogą być zauważone dopiero, gdy są znacznie nasilone, a pacjent ma duże ograniczenia w wykonywaniu nawet niewielkiego wysiłku.
POCHP. To warto wiedzieć
- Pacjenci z dominującymi objawami przewlekłego zapalenia oskrzeli częściej mają nadwagę, prezentując cechy sinicy. Skóra jest sina i zaczerwieniona, chorzy mają obrzęki obwodowe.
- Pacjent z rozedmą płuc zaczyna zauważać zaś narastające wyniszczenie (chudnie), mięśnie zanikają, mogą też pojawiać się cechy zasinienia w obrębie ust i dystalnych części kończyn (dłoni i stóp).
- Długotrwała choroba skutkuje uszkodzeniem mięśnia sercowego i niewydolnością oddechową i krążeniową.
Lek. Elżbieta Cieszyńska-Samolej: palenie wrogiem numer jeden
Gościem medycznych spotkań Super Nowości jest lek. Elżbieta Cieszyńska-Samolej. To specjalistka chorób płuc, kierownik Pracowni Zaburzeń Oddychania Podczas Snu w Podkarpackim Centrum Chorób Płuc w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w Rzeszowie.
– Co doprowadza do pojawienie się choroby określanej jako POCHP ?
– Najczęstszą przyczyną są czynniki zewnętrzne, takie jak palenie tytoniu, w tym też bierne palenie. Wpływ zanieczyszczeń środowiska, ekspozycja na pyły (praca jako górnik, spawacz, szlifierz, tokarz). Jeśli dołączy się genetyczne uwarunkowanie w niedoborze czynników ochronnych naszych dróg oddechowych, jakim jest niedobór alfa -1- antytrypsyny, pojawiają się zwiększone tendencje do powstawania rozległych pęcherzy rozedmowych. Obserwujemy również w poradniach zwiększone nasilenie choroby po przebytej infekcji COVID-19, niekoniecznie związane z jej ciężką postacią.
– Jak diagnozuje się chorobę?
– Bardzo ważny jest zebrany dokładny wywiad, a więc objawy choroby, ich utrzymywanie się i przebieg. W diagnostyce POCHP, na pierwszym miejscu wykonujemy badanie spirometryczne, wykazujące ograniczenie w przepływie powietrza przez drogi oddechowe. Zdjęcie płuc, w którym oceniamy zmiany w obrębie pól płucnych, jak również bardzo ważna jest ocena ustawienia kopuł przepony, serca i dużych naczyń. Bardzo czułym badaniem jest badanie bodypletyzmograficzne określające objętości i przepływy powietrza w obrębie dróg oddechowych (opory). Diagnozę choroby stawiamy na podstawie obrazu klinicznego i w oparciu o badania dodatkowe.
– Na czy polega leczenie?
– Na prawidłowe leczenie składa się stosowanie leków rozszerzających oskrzela. W zaostrzeniach – sterydów wziewnych, a często również systemowych, antybiotykoterapii i rehabilitacji oddechowej. Zaawansowana choroba wymaga również zastosowania tlenoterapii, w tym domowej, a nawet wentylacji nieinwazyjnej. Należy również zająć się leczeniem objawów ogólnoustrojowych choroby, takich jak dysfunkcja mięśni obwodowych i serca, czy likwidacją zaburzeń odżywiania.
_____
ZOBACZ TAKŻE: Rak jajnika, cichy zabójca kobiet. Jakie są objawy
